6.1. 10 simpele manieren voor witte mensen om alledaags racisme aan te pakken.

Hieronder een vrije vertaling van de 10 voorstellen van Derrick clifton (https://mic.com/articles/97900/10-simple-rules-for-being-a-non-racist-wh...). We maakten ook enkele aanpassingen voor de Belgische situatie.

Hieronder een vrije vertaling van de 10 voorstellen van Derrick Clifton (https://mic.com/articles/97900/10-simple-rules-for-being-a-non-racist-wh...). We hebben ook enkele aanpassingen gemaakt voor de Belgische situatie.

 

We moeten het onder ogen zien: de meeste witte mensen vinden het niet prettig om van racisme te worden beschuldigd of te horen dat ze genieten van wit privilege.

Het is alvast nuttig wat te lezen over de geschiedenis van raciale en koloniale onderdrukking om te begrijpen waarom veel gekleurde mensen niet zo maar witte mensen vertrouwen.

Daarmee willen we niet zeggen dat alle witte mensen racist zijn, of te suggereren dat alle witte mensen schuldig zijn van de creatie of het in stand houden van racisme. We begrijpen ook dat weggezet worden door gekleurde mensen als racist - direct of indirect - kan kwetsen en leiden tot ontmoediging. Want sommige witte mensen willen eerlijk helpen zo goed ze kunnen en goede relaties uitbouwen met gekleurde mensen.

Spijtig genoeg steek je in de Vlaamse scholen weinig op over de geschiedenis van het racisme. Met als gevolg dat er voor witte leerlingen niet veel mogelijkheden zijn om te leren hoe ze misverstanden, wantrouwen en schuld kunnen overbruggen om echte gelijkheid te verkrijgen en een inclusieve samenleving te kunnen bouwen. Lange tijd kregen witte mensen enkel te horen wat ze in een context van racisme vooral niet mochten doen. Zelden, indien ooit, wordt verteld hoe ze pro-actief kunnen zijn.

Door het leiderschap van gekleurde mensen te aanvaarden in de brede discussie over het wegwerken van racisme kunnen witte mensen simpele en betrouwbare stappen zetten en medestander worden in het gevecht tegen raciale ongelijkheid.

 

  • Luister als gekleurde mensen praten over alledaags racisme en wit privilege.

 

Wanneer een witte persoon spreekt over racisme dan luisteren andere witte mensen over het algemeen zorgvuldig en respectvol, zelfs als ze niet akkoord zijn. Maar wanneer gekleurde mensen spreken over racisme dan zijn het leugens, dan wordt hun verhaal onderbroken, dan wordt hun intelligentie in vraag gesteld of gaat men over naar een ander gespreksthema.

Zulk een gesprek beëindigen omdat men zich niet comfortabel voelt, brengt geen aarde aan de dijk en versterkt wit privilege. Gekleurde mensen leven met de last van institutioneel racisme. Voor witte mensen zijn er weinig of geen gevolgen voor het niet willen weten dat het historisch gegroeid systeem onderdrukkend is voor de enen en anderen bevoordeelt.  

 

  • Respecteer de gevoelens van gekleurde mensen in de discussie. Het gaat niet om je witte schuld.

 

Als witte mensen het beu zijn om gekleurde mensen te horen zeuren en te jammeren over wit privilege, beeld je dan eens in hoe vermoeiend en bezwarend het is om direct racisme te ondervinden en dat elke dag van het jaar.

Het laatste dat gekleurde mensen willen horen van witte mensen is hoe dat ze moeten omgaan of reageren op racisme. Zelfs als dat zeer goed bedoeld is, moeten witte mensen erkennen dat ze nooit in dezelfde mate de ervaringen over racisme in de discussie kunnen inbrengen. Dat wil niet zeggen dat witte mensen buiten de discussie moeten blijven, wel dat ze moeten focussen op oplossingen.

Al te dikwijls overreageren witte mensen op kritiek, gaan in egelstelling en ventileren hun ongemakkelijke gevoelens bij hun onmiddellijke omgeving. Gekleurde mensen worden sinds lang aangesproken op hun 'toontje' of op hun over-emotionele gevoelens die menselijk en terecht zijn als je moet omgaan met een zo beledigend iets als racisme.

 

  • Stel veel vragen. Probeer eerlijk gekleurde mensen te begrijpen voordat je jouw standpunt probeert kenbaar te maken.

 

Bij een openhartig gesprek over racisme, ga er dan niet vanuit dat alles wat gezegd wordt, onmiddellijk herkenbaar is. De beste manier voor duidelijkheid en om de kloof van kennis te overbruggen is gewoon vragen naar meer informatie, zoals je ook zou doen bij een ander onderwerp waarin je niet deskundig bent.

Het is in orde toe te geven dat je niet weet hoe het voelt om door etnische profilering aangehouden te worden door politie, omgeven te worden door reclame die eurocentrische schoonheidsidealen versterken, of verondersteld dom of minderwaardig te zijn tot bewijs van het tegengestelde - allemaal omwille van de kleur van je huid. Door geïnteresseerd te zijn zul je allicht gemakkelijker inzicht en empathie bekomen. Zodra deze verbinding bestaat, heb je een sterker fundament om ook jouw persoonlijke ervaringen te delen.

 

  • Voed jezelf zoveel mogelijk op over racisme voordat je gekleurde mensen vraagt je te helpen.

 

Het is belangrijk om in discussies over racisme te luisteren naar gekleurde mensen en hen ook te verdedigen. Maar weet dat ook zij maar mensen zijn met beperkingen in tijd, bronnen, aandacht en emotionele reserves. Soms hebben ze echt niet de energie om witte mensen op te voeden over racisme omdat ze dat al zo dikwijls moeten herhalen. Het kan ook pijn opwekken en wrok en verdriet door te moeten opboksen tegen discriminatie.

Zo, als een gekleurd persoon een gesprek uit de weg gaat, respecteer dat. Er is genoeg informatie over racisme en discriminatie. Neem verantwoordelijkheid en voed jezelf op via de vele boeken, toespraken, gedichten, nieuwsberichten, opzoekingswerk en andere bronnen van informatie overal aanwezig.

 

  • Daag andere witte mensen in je omgeving uit om kritisch te denken over racisme - familie, vrienden, collega's, leraren en zelfs ambtenaren.

 

Als je iets ziet of hoort, zeg je mening. Ga discussies over racisme niet uit de weg als ze in het nieuws komen. Sta er niet neutraal bij als iemand uiting geeft van racistische of beledigende vooroordelen - zelfs niet als dit komt van een vriend, familielid of meerdere. Steun witte mensen in je vriendenkring om eveneens dezelfde kritische houding aan te nemen die je zelf nastreeft.

 

  • Verwijs je omgeving naar de perspectieven van gekleurde mensen. Spreek niet in naam van gekleurde mensen.

 

Het is elementair dat je niet te hoog van de toren blaast in gesprekken of dat je je voordoet als de woordvoerder van gekleurde mensen. Witte mensen kunnen nu eenmaal niet op een eerlijke en aanvaardbare manier de perspectieven van gekleurde mensen vertolken. Daarbovenop kregen witte perspectieven en stemmen in de geschiedenis altijd meer aandacht dan de beleefde ervaringen en kennis die geproduceerd werd door gekleurde mensen. Daarom, bevestig actief het leiderschap van gekleurde mensen in dergelijke gesprekken. Tracht de hoeveelheid van persoonlijk perspectief te beperken en verwijs andere witte mensen naar jouw bronnen die je meer inzicht gaven en je helpen om antiracisme in praktijk te brengen.

 

  • Vermijd racisme te vermengen met andere soorten onderdrukking tenzij het rechtstreeks relevant is voor het gesprek.

 

Soms hoor je goedbedoelde maar ontwijkende uitspraken zoals "ik weet wat het is" want ik ben homo, of vrouw, of met een beperkende handicap, of van een religieuze minderheid. Deze andere identiteiten kunnen met racisme kruisen maar gaan niet over ras. Natuurlijk kunnen ervaringen van andere vormen van onderdrukking helpen in empathie maar dat betekent niet dat je werkelijk weet hoe racisme voelt. Soms kan het zelfs overkomen als een belediging of als een manier dat je de discussie wil verplaatsen naar een onderwerp waarover je gemakkelijker praat. Of erger, een dergelijke uitspraak kan insinueren dat andere vormen van discriminatie prioriteit moet krijgen, waarmee een mogelijke groeiende solidariteit ondergraven wordt.

 

  • Als je een fout begaat, vraag aan gekleurde mensen hoe je dat kan rechtzetten.

 

Het is ok toe te geven dat je verkeerd was en dat je verantwoordelijk bent voor je misstappen - en veel positiever en effectiever dan racisme miskennen of te ontkennen dat er een probleem is. Zoals op andere terreinen waar je ontdekt dat je persoonlijk in de fout gaat, vraag hoe je in de toekomst beter kan handelen en toon dat je eerlijk bezorgd bent om gekleurde mensen welkom te heten, te respecteren en hun identiteit te bevestigen.

Laat het voor jezelf duidelijk zijn dat je meer macht en privilege hebt en dus ook meer verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat anderen niet in situaties terecht komen waarin ze gediscrimineerd worden, en zeker niet dat jij dit mede veroorzaakt.

 

  • Gebruik intersectionaliteit als een benadering voor alle aspecten van dagelijks leven en neem het ernstig.

 

Intersectionaliteit of kruispuntdenken is veel meer dan een abstracte academische theorie ontwikkeld door feministische intellectuelen zoals Kimberlé Crenshaw, gekleurde schrijvers en hun verdedigers en organisaties als Ella (http://www.ellavzw.be).  Het is vooral een bevrijdende manier van leven, werken en verbinding met andere mensen.

Intersectionaliteit is relevant omdat het vertrekt vanuit meerdere perspectieven die erkend en verstaan moeten worden bij een gegeven probleem - klein of groot - omdat elk individu een veelheid aan privileges en beperkingen ervaart, gebaseerd op zijn/haar eigenheid.

Bijvoorbeeld kan een persoon vooroordelen ervaren omdat hij/zij niet heterosexueel is en omdat hij/zij arm is en toch raciaal privilege kennen als witte persoon. Al deze identiteiten zijn in dezelfde persoon aanwezig.

Voor elk individu zal de ervaring tegelijkertijd wit, homo en arm te zijn dan nog verschillen met de ervaring van een persoon met dezelfde elementen van identiteit en daarentegen gekleurd. Intersectionaliteit leert ons dat ras een heel verschil maakt voor de ervaring van twee individuen met verschillende raciale achtergronden en dat ze anders zullen reageren op gelijke institutionele situaties.

 

  • Klaag openlijk aan en verwerp elke vorm van wit privilege dat je tegenkomt of ervaart.

 

Inderdaad, dat betekent dat je jouw privileges opgeeft om te komen tot echt gelijke kansen.

Dat kan betekenen dat je het niet pikt dat een taxi een vrouw met hoofddoek negeert en stopt om jou mee te nemen. Het kan ook betekenen dat je weigert te spreken over racisme als een gekleurd persoon dat beter kan. Of dat je reageert als een gekleurd persoon negatiever beoordeeld wordt voor een gelijkaardige fout als een die jij ook maakte.

Veroordeel dat en noem het privilege - want jij hebt er geen verdienste aan en jij koos er niet voor. Erken het is voor wat het echt is: een voortdurende racistische voorkeur van witte superioriteit.

 

Laatst gewijzigd:
vrijdag, 13 januari, 2017 - 12:48